European Accessibility Act (EAA) to dyrektywa Unii Europejskiej mająca na celu poprawę dostępności produktów i usług dla osób z niepełnosprawnościami. Ustawa ta nakłada na firmy obowiązek dostosowania swoich produktów i usług do wymagań dostępności, co ma na celu eliminację barier dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności . EAA ma na celu nie tylko zwiększenie dostępności dla osób z niepełnosprawnościami, ale także poprawę jakości życia dla wszystkich użytkowników, w tym osób starszych, dzieci oraz osób z tymczasowymi ograniczeniami.

Kluczowe przepisy i wymagania

Zasady dostępności

European Accessibility Act opiera się na kilku kluczowych zasadach dostępności, które są również zawarte w wytycznych Web Content Accessibility Guidelines (WCAG). Oto niektóre z najważniejszych zasad:

Robust (Solidność): Treści muszą być wystarczająco solidne, aby mogły być prawidłowo interpretowane przez różne urządzenia, w tym technologie wspomagające.

Perceivable (Postrzegalność): Informacje i komponenty interfejsu użytkownika muszą być prezentowane w sposób, który umożliwia ich postrzeganie przez wszystkich użytkowników .

Operable (Funkcjonalność): Komponenty interfejsu użytkownika i nawigacja muszą być dostępne za pomocą różnych metod .

Understandable (Zrozumiałość): Informacje i operacje interfejsu użytkownika muszą być zrozumiałe dla użytkowników.

Minimalne wymagania

EAA wymaga, aby wszystkie strony internetowe, aplikacje mobilne oraz inne usługi cyfrowe spełniały standardy dostępności określone w WCAG do 28 czerwca 2025 roku .

Korzyści dla biznesu wynikające z dostępności

Zwiększenie bazy klientów

Dostępność produktów i usług otwiera biznesy na osoby z niepełnosprawnościami, które stanowią około 15% globalnej populacji. Szacuje się, że na świecie żyje około 1,3 miliarda osób z niepełnosprawnościami[6]. W Polsce liczba ta wynosi od 4 do 7 milionów. To duży rynek, który często jest niedoceniany przez przedsiębiorców.

Poprawa doświadczenia użytkownika (UX)

Strony internetowe zaprojektowane zgodnie z zasadami dostępności są bardziej intuicyjne, łatwiejsze w nawigacji i lepiej zoptymalizowane, co prowadzi do dłuższego czasu spędzonego na stronie oraz niższego współczynnika odrzuceń. To z kolei wpływa pozytywnie na odbiór marki przez klientów.

Lepsza widoczność w wyszukiwarkach (SEO)

Dostosowanie strony internetowej do standardów dostępności może również przynieść korzyści w zakresie optymalizacji SEO. Dodanie alternatywnych tekstów (alt text) do obrazków, logiczna i uporządkowana struktura nagłówków oraz inne elementy dostępności są oceniane przez algorytmy wyszukiwarek, co może znacząco poprawić pozycję strony w wynikach wyszukiwania

Zwiększenie innowacyjności i rozwoju

Firmy, które wprowadzają dostępność, są często postrzegane jako bardziej nowoczesne i innowacyjne. Dostępność może prowadzić do tworzenia lepszych produktów i usług, które są bardziej przyjazne dla wszystkich użytkowników, nie tylko dla osób z niepełnosprawnościami.

Zwiększona lojalność klientów

Klienci są bardziej skłonni korzystać z produktów i usług, które zapewniają pozytywne doświadczenia użytkownika. Dostępność wpływa na większą lojalność klientów, co przekłada się na stabilniejsze dochody dla firmy.

Ochrona prawna i zgodność z przepisami

Wdrożenie dostępności pomaga firmom uniknąć ryzyka prawnego i negatywnych skutków wizerunkowych. Zgodność z przepisami ułatwia również unikanie kar związanych z nieprzestrzeganiem standardów dostępności

Dostępność w praktyce

Wdrażanie zasad dostępności wymaga systematycznego podejścia i integracji odpowiednich technik oraz standardów. Można wyróżnić kilka kluczowych etapów, które pomagają firmom efektywnie wprowadzać dostępność w kontekście stron internetowych i aplikacji:

1. Edukacja i Świadomość
Firmy muszą regularnie aktualizować swoją wiedzę o najnowszych wytycznych WCAG (Web Content Accessibility Guidelines) i technologii wspomagających. Ważne jest organizowanie szkoleń dla zespołu, aby lepiej rozumieli zasady dostępności.

2. Planowanie i Ocena
Warto opracować strategie dostępności jeszcze na etapie planowania projektów, uwzględniając cele oraz metody oceny. Należy przyjąć standardy takie jak WCAG na poziomie AA. Dobrze jest przeprowadzać audyty dostępności obecnych zasobów za pomocą narzędzi takich jak WAVE, Axe, czy Lighthouse.

3. Implementacja Techniczna
Projektując strony i aplikacje, należy kierować się zasadami WCAG, które obejmują postrzegalność, funkcjonalność, zrozumiałość i solidność. Ważne jest też zapewnienie tekstów alternatywnych dla obrazów i transkrypcji materiałów audio oraz wideo. Strony powinny być responsywne, działając poprawnie na różnych urządzeniach.

4. Testowanie i Iteracja
Regularne testowanie dostępności, zarówno automatyczne, jak i z udziałem użytkowników z niepełnosprawnościami, jest kluczowe. Wykorzystanie opinii użytkowników pozwala na ciągłe udoskonalanie dostępności stron.

5. Dokumentacja i Zgodność z Przepisami
Niezbędne jest tworzenie i publikowanie dokumentacji dotyczącej oceny dostępności oraz deklaracji dostępności. Firmy muszą monitorować i przestrzegać takich przepisów jak EAA, wymagające zgodności z WCAG do 28 czerwca 2025 roku.

Poprzez te działania firmy mogą lepiej przeciwdziałać barierom i zapewnić równe szanse dla wszystkich użytkowników.

Przykłady dobrych praktyk

1. Struktura nagłówków: Hierarchiczna organizacja nagłówków (H1, H2, H3) ułatwia nawigację i poprawia dostępność strony dla technologii wspomagających .

2. Formularze z błędami: Informowanie użytkowników o błędach w formularzach za pomocą atrybutów ARIA ułatwia identyfikację i poprawę błędów .

3. Tekst alternatywny: Obrazy na stronie powinny mieć atrybut alt, który opisuje ich zawartość, co jest niezbędne dla osób korzystających z czytników ekranowych oraz dla optymalizacji SEO.

Wyzwania i bariery

Wdrożenie dostępności w biznesie niesie ze sobą wiele wyzwań i barier, które mogą wpływać na tempo i efektywność tego procesu. Oto kluczowe wyzwania:

Brak wiedzy i świadomości

Wiele firm nie ma wystarczającej wiedzy na temat standardów dostępności, takich jak WCAG (Web Content Accessibility Guidelines) czy wymogi EAA (European Accessibility Act). Brak wiedzy może prowadzić do nieodpowiednich wdrożeń lub pominięcia ważnych aspektów dostępności

Problemy technologiczne

Implementacja dostępnych rozwiązań technologicznych nie zawsze jest prosta. Wymaga to dostosowania kodu źródłowego, interfejsu użytkownika oraz testowania z wykorzystaniem technologii wspomagających, co może być skomplikowane i czasochłonne

Koszty i zasoby finansowe

Dostosowanie produktów i usług do wymogów dostępności może być kosztowne, zwłaszcza jeśli wymaga to wprowadzenia zasadniczych zmian w istniejących systemach. Firmy mogą potrzebować zatrudnić dodatkowy personel lub przeprowadzić szkolenia, co zwiększa koszty.

Zmiana organizacyjna i kultura firmowa

Wdrożenie dostępności w firmie zazwyczaj wymaga zmiany podejścia i kultury organizacyjnej, co może być trudne do osiągnięcia. Przełamywanie dotychczasowych praktyk biznesowych i nawyków pracowników stanowi poważne wyzwanie

Kompleksowość i różnorodność potrzeb użytkowników

Osoby z niepełnosprawnościami mają bardzo zróżnicowane potrzeby, co sprawia, że dostosowanie produktów i usług jest skomplikowane. Niektóre technologie lub rozwiązania nie są uniwersalne i muszą być dostosowywane indywidualnie

Choć wdrożenie dostępności przynosi wiele korzyści, to przedsiębiorstwa muszą stawić czoła licznym wyzwaniom związanym z kosztami, wiedzą, technologią, kulturą organizacyjną, przepisami prawnymi oraz różnorodnością potrzeb użytkowników.

Podsumowanie

EAA stanowi ważny krok w kierunku eliminacji barier dla osób z niepełnosprawnościami i zapewnienia równych szans dla wszystkich użytkowników. Firmy, które zdecydują się na wdrożenie zasad dostępności, mogą liczyć na korzyści zarówno w kontekście zwiększenia zasięgu i zaangażowania użytkowników, jak i poprawy optymalizacji SEO oraz redukcji ryzyka prawnego. Aby ułatwić proces wdrażania, warto skorzystać z konsultacji oraz szkoleń w zakresie dostępności.

Wpływ accessibility na biznes